Je kan elke dag terecht in de Zorgcentra van het UZA in Antwerpen, het UMC Sint-Pieter in Brussel, het UMC Marie Curie in Charleroi, het UZ Gent, het UZ Leuven, het ZOL van Genk, het UMC Luik en het AZ Delta in Roeselare, de klok rond.
Heb je vragen? Aarzel niet en contacteer ons:
| Bel | Chat anoniem | |
|---|---|---|
|
|
Voor meer info:
https://www.seksueelgeweld.be
|
Vous pouvez vous rendre dans les CPVS de l’UZA d'Anvers, du CHU Saint-Pierre de Bruxelles, du CHU Marie Curie de Charleroi, de l’UZ Gand, UZ Leuven, de ZOL à Genk, du CHU de Liège et de l’AZ Delta de Roulers, chaque jour et à n’importe quelle heure.
Vous avez des questions ? N’hésitez pas à nous contacter :
| Par e-mail | Par télephone | Anonymement via la ligne de tchat |
|---|---|---|
|
|
MAINTENANT J'EN PARLE
Pour de plus amples informations :
https://www.violencessexuelles.be
|
Seksueel geweld omvat iedere vorm van ongewenst seksueel contact. Dat kan gaan van ongewenste aanrakingen of zoenen tot verkrachting. De wet onderscheidt twee vormen: verkrachting en aantasting van de seksuele integriteit.
Men spreekt van “verkrachting” bij seksuele penetratie zonder toestemming van het slachtoffer. Alle vormen van penetratie met welk middel ook, gepleegd op een persoon of met behulp van een persoon die daar niet in toestemt. Ook binnen een relatie of huwelijk kan er sprake zijn van verkrachting.
Wanneer iemand gedwongen wordt tot het plegen van seksuele handelingen dan spreekt men van “aantasting van de seksuele integriteit”. Seksueel getinte opmerkingen vallen hier echter niet onder.
Alle vormen van seksueel geweld zijn ernstig en strafbaar. Hoewel slachtoffers vaak met schuldgevoelens kampen, is het belangrijk om te weten dat de verantwoordelijkheid altijd bij de dader ligt. Het zogezegde “uitlokken” is een fabel. Zelf al was je onder invloed, zelfs al heb je je niet verdedigd of heb je niks gezegd, zelfs al heb je geflirt en ongeacht jouw kledij, zolang je niet uitdrukkelijk toestemming geeft, gaat het over verkrachting. Niemand “verdient” seksueel geweld of vraagt erom.
Als je slachtoffer werd van seksueel misbruik, werd jouw gebrek aan toestemming niet gerespecteerd. Het verschil tussen gewenst en ongewenst seksueel contact ligt hem net in die toestemming. Vaak slagen slachtoffers er echter niet in om hardop nee te zeggen tegen seksueel contact door angst voor geweld of door morele dwang. Soms zegt het lichaam dan nee door te zwijgen of te verlammen. Op de website www.allesoverseks.be staat er meer uitleg over seks en grenzen. Onder de 16 jaar kan je sowieso niet instemmen met seksueel contact, en is het strafbaar, of je het nu wou of niet.
Als je nog twijfelt over wat al dan niet toestemming is, brengt het filmpje op de startpagina misschien verduidelijking.
Als je het slachtoffer bent geworden van seksueel geweld is de eerste stap naar een plaats te gaan waar je je veilig voelt: bij een vriend/vriendin, een familielid, gewoon thuis, bij de lokale politie, bij een hulpverlener, in een ziekenhuis,…
Praten over geweldpleging is niet vanzelfsprekend. Sommige slachtoffers zijn hiertoe niet in staat of durven het niet. Ze zijn bang voor de dader, vrezen dat ze niet geloofd zullen worden of hebben te kampen met enorme schuld- en schaamtegevoelens. Een slachtoffer kan er jaren over doen om het geweld te onthullen. Toch is het erg belangrijk om iemand in vertrouwen te nemen en er onmiddellijk over te praten. Door te praten met een hechte vriend/in of familielid, zet je al een hele stap vooruit. Je kan ook anoniem contact opnemen met een gratis hulplijn.
De eerste meest vanzelfsprekende reflex is: “Dit mag nooit naar buiten komen.” Als slachtoffer ervaar je intense emotionele en lichamelijke reacties vlak na de verkrachting of aanranding. Meestal doet een slachtoffer zijn of haar uiterste best om zich “normaal” te gedragen en alles te vergeten. Het is ook begrijpelijk dat je als slachtoffer bang bent voor de herbeleving. Het liefste wil je ieder beeld van dat misdrijf uit je hoofd verbannen. Maar zwijgen helpt niet en kan het trauma alleen maar verergeren: het onderdrukken is contraproductief en veroorzaakt juist meer herbeleving.
Slachtoffers verliezen vaak de greep op hun dagelijks leven en voelen zich machteloos. Ook raken zij het vertrouwen in zichzelf en in anderen kwijt. Na verschillende jaren kan het trauma herbeleefd worden, ook al wordt de link met de verkrachting zelf niet steeds gelegd. De gevolgen van seksueel geweld kunnen zo omvangrijk zijn, dat het des te belangrijker is om erover te praten en/of aangifte te doen bij de politie. Want het misdrijf onthullen is noodzakelijk om het achter je te laten. Zo kan je jouw reactie op het misdrijf en de gevolgen van het trauma beter begrijpen.
Als je aangifte wil doen, is het belangrijk om zo snel mogelijk na de feiten naar de politie te gaan. Je kan ook naar de spoeddienst van het ziekenhuis of naar je huisdokter gaan. Zij kunnen voor jou de politie inschakelen, als je dat wenst. Ook jaren na de feiten kan het voor jou of eventuele andere slachtoffers zinvol zijn om alsnog aangifte te doen. Politiediensten beschikken over specifiek opgeleide medewerkers die je heel goed kunnen opvangen. Indien je liever door een politieambtenaar van jouw eigen geslacht wordt opgevangen kan je dit steeds vragen. In de mate van het mogelijke zal men daaraan tegemoet komen. Het helpt om een vertrouwenspersoon mee te nemen. Heb je geen vertrouwenspersoon, dan kun je ook iemand van een hulpverleningsorganisatie vragen om met je mee te gaan.
Waar kan ik terecht?
Je kan altijd terecht bij het politiekantoor bij jou in de buurt, waar je zo goed mogelijk zal worden opgevangen. De meeste politiediensten beschikken over extra opgeleid personeel en over specifieke opvanglokalen waar je rustig en zonder overbodige aanwezigen je verhaal kan doen. Hieronder vind je de contactgegevens van jouw plaatselijk politiekantoor.
Als slachtoffer wil je vergeten. Toch komt het verwerkingsproces pas vaak op gang vanaf het moment dat je een aangifte doet. Weet dat iedere vorm van seksueel geweld ernstig is én strafbaar.
Hieronder vind je een beschrijving van het verloop van de aangifte.
Bij de politie meld je dat je een klacht wil neerleggen. Politiediensten beschikken over specifieke opvanglokalen met specifiek opgeleide medewerkers zodat je in alle sereniteit je verhaal kan doen.
De agent zal je vragen stellen die wat onaangenaam maar noodzakelijk zijn om bewijzen te verzamelen. Hij/zij zal je steeds uitleggen waarom een bepaalde vraag noodzakelijk is. Ook zal de politieambtenaar je informeren over wat er verder met het dossier zal gebeuren en je eventueel doorverwijzen naar gespecialiseerde hulpverlening.
Aangezien het niet zo evident is om alleen een politiebureau binnen te stappen, kun je ook een vertrouwenspersoon meenemen. Eventueel kun je daarvoor iemand van een hulpverleningsorganisatie inschakelen. Als je dat wenst, zal deze persoon ook bij verdere gesprekken aanwezig zijn.
Hoewel je meestal zo snel mogelijk je lichaam en kleren wilt reinigen, is het beter om dit niet te doen. Elk stofje, elk haartje en elk ander spoor van de dader kunnen belangrijk zijn als bewijsmateriaal. Daarom poets je beter je tanden niet en is het beter om niet te eten of drinken. Ook ga je beter niet naar het toilet of is het aangewezen om je urine in een potje te bewaren.
Alles wat je droeg, kleding en sieraden, kunnen belangrijke sporen dragen. Bewaar ze liefst ongewassen en afzonderlijk in papieren zakjes en neem ze mee naar het politiekantoor.
Indien het nuttig is voor het verzamelen van bewijzen, zal de politieambtenaar je vragen om een geneeskundig onderzoek door een arts te laten uitvoeren. Deze arts is daarvoor officieel aangesteld. De politieambtenaar zal je hiervoor, indien mogelijk, in burgerkledij en in een anonieme wagen naar de arts brengen. Het onderzoek kan zowel in de praktijk van die arts gebeuren als in een nabijgelegen ziekenhuis. Als je dat wenst, kan je huisarts het onderzoek bijwonen.
Het onderzoek gebeurt meestal aan de hand van de Seksuele Agressie Set. Deze set bevat materiaal om sporen van seksueel geweld te verzamelen. Dit gebeurt zo zorgvuldig mogelijk zodat er zo veel mogelijk bewijsmateriaal kan worden verzameld.
Het medisch onderzoek is belangrijk om de lichamelijke gevolgen van het seksueel geweld vast te stellen en te behandelen, en dit best binnen de 72 uur. Na 72 uur zijn de DNA-sporen van de dader minder bruikbaar, maar ook dan is het zeker nog aangewezen je te laten onderzoeken door een arts.
Ook al twijfel je nog of je wel klacht durft/wil in dienen bij de politie, laat je toch alvast onderzoeken bij je huisdokter of in het ziekenhuis. Artsen hebben zwijgplicht en mogen niets aan de dader of aan andere mensen van jouw omgeving vertellen.
Na het aangiftegesprek en het medisch onderzoek zal de politieambtenaar meestal overgaan tot een grondig verhoor om de feiten op een rijtje te zetten. Dat proces-verbaal bouwt voort op het eerste gesprek. Je kan hiervan een kopie krijgen.
Op basis van de aangifte wordt een proces-verbaal opgesteld dat aan de procureur des Konings (het parket) wordt toegezonden. Het onderzoek wordt geleid door de procureur des Konings of de onderzoeksrechter. Zij beslissen over de verdere onderzoekshandelingen. Het parket kan vervolgens de dader voor de rechtbank dagvaarden.
90 procent van de slachtoffers van seksueel geweld doet geen aangifte. Dit is heel begrijpelijk, want praten over seksueel geweld, laat staan aangifte doen, is niet gemakkelijk. Als slachtoffer ben je bang, voel je je schuldig, beschaamd, en hoop je dat het voorval stilzwijgend zal verdwijnen. En hoe meer je je gevoelens onderdrukt, hoe meer ze je kunnen hinderen de komende jaren. Die schuld- en schaamtegevoelens zijn onterecht, want als slachtoffer heb jij helemaal niks misdaan.
Een aangifte ondersteunt niet enkel het verwerkingsproces. Het kan ook voorkomen dat de dader nog slachtoffers maakt.
Zie je het niet meteen zitten om een aangifte te doen, bezoek dan alvast een dokter of ziekenhuis voor een lichamelijk onderzoek. Dokters hebben zwijgplicht, ook naar familie en zelfs de politie toe. De dokter onderzoekt je en stelt een medisch attest op. In sommige ziekenhuizen hebben ze specifieke tools ter beschikking om een volledig lichamelijk onderzoek te doen en deze officieel te documenteren. Als je later overweegt toch een aangifte te doen, dan is dat medisch attest of de documenten opgesteld in het ziekenhuis erg belangrijk voor latere bewijsvoering. Ook als je later geen klacht zal indienen, kunnen deze attesten nuttig zijn, bijvoorbeeld als bewijs van arbeidsongeschiktheid, een eis om schadevergoeding, of voor de DNA-databank … In Antwerpen, Brussel, Charleroi, Gent, Leuven, Luik en Roeselare kan je alle medische, forensische en psychologische hulp op één plek vinden in het Zorgcentrum na Seksueel Geweld. Indien gewenst, kan je er eveneens aangifte doen.
Ook nu is het van belang binnen de 72u een dokter of ziekenhuis te bezoeken.
Als je het slachtoffer bent van seksueel geweld, wordt je wereld op zijn kop gezet. Je bent gekwetst op de meest intieme manier. De gevoelens die ermee gepaard gaan, verschillen van slachtoffer tot slachtoffer: angst, verwarring, depressie, schaamte, woede, vernedering, verlamming en schuld.
Het meest overdonderende gevoel is schuld. Schuld omwille van wat gebeurd is en niet had mogen gebeuren, schuld omdat het met jou gebeurd is, schuld omdat men zich zogenaamd onvoldoende verweerd heeft, schuld omdat men het niet zag aankomen, schuld omdat men niks durft zeggen … Soms denkt het slachtoffer dat hij/zij het zelf heeft uitgelokt. Dat is onzin. Seksueel geweld uitlokken bestaat niet.
In 50% procent van de verkrachtingen is er sprake van tonic immobility of verlamming. Dit is een natuurlijke en onvrijwillige reactie van het lichaam op situaties van extreme stress. Het is logisch dat je niet meer kon bewegen of spreken, dat je verlamd was van de schrik. Dit is een normale reactie op heel abnormale situatie.
Ook kan er sprake zijn van erectie, ejaculatie of lubricatie bij het slachtoffer. Dit overkomt 1/5 van de slachtoffers van verkrachting. Het gaat hier om een puur lichamelijke reactie. Deze reactie lijkt verwarrend maar wil ook niet zeggen dat je hebt toegestemd, dat het jouw schuld is of dat je het ‘leuk’ vond.
Hoe het ook gebeurd is, jij bent nooit of te nimmer de schuldige. De dader is dat wel: die pleegde het misdrijf, niet jij. Jouw handelingen of beslissingen hebben het geweld niet veroorzaakt, op geen enkele manier.
13% van alle Belgische vrouwen werd sinds de leeftijd van 15 jaar ooit slachtoffer van seksueel geweld. In België worden er gemiddeld tien verkrachtingen per dag geregistreerd maar dat is slechts een klein deel van de realiteit. Meer dan 90% van alle slachtoffers doet geen aangifte. Jaar in jaar uit gaan duizenden daders vrijuit en blijven slachtoffers alleen achter.
Vaak wordt het misdrijf niet aangegeven omdat de dader een bekende is. Bij seksueel misbruik tegen volwassenen is dat in drie op de vier gevallen zo. Bij mannelijke slachtoffers is dat 62%. Bij vrouwen is de dader in 48% van de gevallen de partner, in 10% een familielid, in 13% een kennis en in 7% iemand van het werk.
Als slachtoffer sta je niet alleen. Zoek steun bij iemand die je kan vertrouwen en/of geef de misdaad aan.
Het is logisch dat je deze ervaring zo snel mogelijk wilt vergeten. Toch is er niets beter dan erover te praten. Vertel het aan iemand die je vertrouwt: een vriend, je ouders, een collega, een arts, een leerkracht, een hulpverlener, een psycholoog… praat erover.
Naast familie, vrienden en andere vertrouwenspersonen bestaan er ook verschillende organisaties waar je al dan niet anoniem geholpen kan worden. Opgeleide medewerkers helpen je heel graag verder en ondersteunen je. Opdat jij je leven kunt hervatten.
Het slachtoffer denkt in eerste instantie “dit mag nooit naar buiten komen”. Maar hulp zoeken is belangrijk, hoe eerder hoe beter. Dit helpt bij het verwerkingsproces. 95% van de slachtoffers vertoont namelijk stressreacties: ze zijn prikkelbaar, ervaren herbeleving, slapen slecht, durven het huis niet meer uit… Er zijn hevige emotionele en fysieke reacties die ‘normaal’ zijn na het ervaren van seksueel geweld.
Ook mogen de gevolgen van posttraumatische stresssyndroom niet onderschat worden. Slachtoffers kunnen jaren later flashbacks en nachtmerries hebben, herbeleving voelen en/of blijvend zaken/situaties vermijden. Deze reacties kunnen lang aanhouden en te pas en te onpas voorkomen. Doordat ze zich maanden en/of jaren later voordoen, worden deze niet automatisch gekoppeld aan de verkrachting.
Hulp zoeken is dus heel belangrijk want door het zwijgen van het slachtoffer, verergert het isolement en vaak ook de gevolgen van het trauma.
Heb je nood aan steun? Wil je erover praten? Bel 106.
Het nummer van Tele-Onthaal is dag en nacht bereikbaar. Een telefoontje is volledig anoniem en verschijnt niet op de telefoonrekening.
Tele-Onthaal biedt ook hulp via chat (www.tele-onthaal.be). Een onlinegesprek is ook volledig anoniem.
1712 is een professionele hulplijn voor burgers die een vraag hebben over geweld, misbruik en kindermishandeling. 1712 is er zowel voor minderjarigen als voor volwassenen. 1712 is er voor slachtoffers, plegers en omstaanders van geweld. De hulplijn is een samenwerking tussen de Centra voor Algemeen Welzijnswerk en de vertrouwenscentra kindermishandeling. 1712 is een professionele hulplijn, geen meldpunt en geen noodnummer voor geweld.
Bel
Van maandag tot en met vrijdag van 9 uur tot 18 uur
Mail
24 uur op 24 bereikbaar & 7 dagen op 7
Chat
Maandag tot en met donderdag van 13 uur tot 20 uur
De hulplijn is gratis en anoniem. Meer info vind je op www.1712.be
Een Zorgcentrum na Seksueel Geweld is een dienst in een ziekenhuis waar elk slachtoffer van seksueel geweld terecht kan, op gelijk welk uur, op gelijk welke dag.
Als slachtoffer en steunfiguur kan je anoniem met een medewerker van de Zorgcentra chatten, naar een Zorgcentrum bellen of mailen of (met een slachtoffer) naar een Zorgcentrum gaan:
Deze brochure richt zich tot slachtoffers van seksueel geweld en iedereen die hiermee in aanraking komt.
De brochure wil een eerste leidraad zijn voor iedereen die geconfronteerd wordt met verkrachting of aanranding van de eerbaarheid en hen begeleiden om de juiste stappen te zetten.
Raadpleeg de brochure.
